Hoe mijn kijk op onderwijs veranderde

Ik wil geen vakantie! Kan dat? Een school waar de leerlingen geen vakantie willen? JA! Lees verder waarom ik dit denk.

Elk mens wordt geboren met een aangeboren gevoel van welzijn. Dat zit al gratis en voor niets in je. In het Engels noemen ze dit zo prachtig ‘innate health’.

Het menselijke ‘systeem’ van groei en ontwikkeling is ook zoiets dat je er gewoon gratis bij krijgt. Mensen zijn van nature nieuwsgierig en beschikken over de mogelijkheid om in elk moment van hun leven te doen wat ze op dat moment willen doen. Omdat dat dan kennelijk voor de hand ligt. Kinderen op een jonge leeftijd laten dit mechanisme heel puur zien als ze bijvoorbeeld, gedreven door deze nieuwsgierigheid, kruipend over het natte modderige gras in schone kleertjes naar die prachtige rode bal bewegen. Zo’n klein kindje heeft nog geen gedachten in zijn hoofd dat dat eigenlijk niet zo handig is als je net uit bad komt. Die gedachten plakken wij als volwassenen op de situatie en kiezen er vervolgens voor om te handelen (we pakken het kind bijvoorbeeld op). In alle onschuld hebben we dan niet in de gaten dat we onze menselijke natuur eigenlijk al op jonge leeftijd geweld aan doen. Ik had het in ieder geval niet in de gaten….  Maar ik vroeg me wel af hoe ik dat tegenspartelen van mijn kind in sommige situaties kon stoppen. Haha, wist ik veel.

Strijd

Ik had er zelf dus eigenlijk nooit zo bij stil gestaan. Maar toen mijn kinderen naar school gingen, zag ik het simpelweg gebeuren. Van nature waren ze ontzettend nieuwsgierig, vindingrijk, speels en vrolijk. Op school waren er ineens zoveel regels en dingen die moesten, dat de spontaniteit verdween. Daarvoor in de plaats kwamen dingen als boosheid en teleurstelling. Als moeder had ik in de gaten dat dit niet werkte en begon de grote zoektocht naar ‘hoe dan wel?’.

Vele jaren was ik bezig met onder andere: de betere versie van mezelf als moeder uitvinden, want ik deed vast iets verkeerd; de school de schuld geven, want die juf snapte niks van mijn kind; mijn kind (laten) onderzoeken, want dit gedrag was toch niet normaal? Van school veranderen, want dan zou alles beter worden….

Totdat ik moe gestreden samen met mijn zoon thuis op de bank voor mij uit zat te staren….

Wakker

Vanuit het niets kwam ik in aanraking met een voor mij totaal nieuw onderwijsconcept: democratisch onderwijs. Het vroeg van mij een andere kijk op onderwijs. Ken je dat filmpje van Ken Robinson waarin hij vertelt over het veranderen van het onderwijs paradigma? Het is al een paar jaar oud, maar voor mij in die tijd een prachtige uitnodiging om anders naar onderwijs te gaan kijken. Hij zegt bijvoorbeeld over schoolgaande kinderen:

We should be waking them up to what is inside of themselves.

Bam! Dat maakte mij in ieder geval wakker!

Bekijk hier de video van Ken Robinson

Een school opgericht!

Een lang verhaal kort. Mijn kinderen gingen naar democratische basisschool De Vallei en dat deed ze goed. Ze mochten heel veel spelen, creatief zijn en hun nieuwsgierigheid weer gaan gebruiken. Op een democratische school hebben kinderen heel veel vrijheid en dat is in het begin best wel even wennen. Maar uiteindelijk kunnen alle kinderen vanuit hun eigen interesse en intrinsieke motivatie leren. En doordat de leerlingen en docenten samen beslissingen nemen over de leer- en leefomgeving van de school, leren kinderen om verantwoordelijkheid te nemen.

Vol energie en strijdbaar om meer kinderen dit soort onderwijs te kunnen laten ervaren, heb ik in 2015 samen met een groep fantastische mensen een democratische school voor voortgezet onderwijs opgericht: VO De Vallei.

En dat is dus een school waar de leerlingen het jammer vinden als het vakantie is.